Sembolden Anlam’a …

Sembolden Anlam’a …
Sembolden Anlam’a …

Yaşam ağacına sarılı iki yılan ve puhu kuşunun kanadı T.C. Sağlık Bakanlığı, Türk Tabipler Birliği ve birçok sağlık kuruluşunun sembolü olarak kullanılmaktadır. Hayatı ve yenilenmeyi temsil eden ağaç ve yılanın sağlıkla olan ilişkisi, Yunan mitolojisinde Zeus’un önce öldürüp sonra Tıp tanrısı ilan ettiği Asklepios’dan gelmektedir. Asklepios’un asasına sarılı olan yılan bir yandan sağlık ve gücü temsil ederken, diğer yandan hastalığın simgesidir. Asklepios’a göre hekimler tıpkı bir yılan gibi dilsiz olmalı ve hastalarının sırlarını kimseye söylememelidir. Asada bulunan insanları tüm kötülüklerden koruyan ve hastalığa neden olan kötü ruhları kovan puhu kuşunun kanatlarıdır. Türk Tıp tarihinin kurucusu sayılan Ord. Prof. Dr. Süheyl Ünver, Çankırı’da darüşşifadaki bir kayanın üzerinde bulunan iki yılanlı asa figürünün hekimliğin sembolü olarak kullanılmasını önermiştir. Bu öneri 1937 yılında kabul edilmiş ve iki yılanlı bu figür ilk kez Türk hekimlerince kullanılmış, 1956 yılında ise Dünya Tıp Cemiyeti bu figürü Dünya Tıp Birliği’nin sembolü olarak benimsemiştir.

Kadavralarla olan çalışmalarıyla anatomiye katkısı azımsanmayacak kadar büyük olan ünlü ressam Leonardo da Vinci Rönesans döneminde yaşamıştır. Hem fizyoloji hem de anatomi alanındaki çalışmaları olan ressamın önemli eserlerinden birisi 1492 yılında yapıldığı düşünülen Vitruvius Adamı’dır. Resim, iç içe geçmiş bir daire ve bir karenin ortasına çizilmiş, uzuvları kapalı ve açık pozisyonda üst üste geçen bir erkeği betimler. Leonardo da Vinci’nin ruhsal varlığı daire maddesel varlığıysa kare ile sembolize ettiği ve insanoğlunun iki yönünü çizimde bu şekilde ifade ettiği düşünülmektedir. da Vinci’ye göre insanın formu dünyanın küçük bir kopyası, Vitruvius Adamı ise evrenin insan vücudundaki tasviridir.

Turkuvaz, türkuvaz ya da turkuaz, yeşile çalan açık mavi renktir, soğuk ve dinlendirici bir renk olarak bilinir ve bu özelliklerinden ötürü tıp literatüründe birçok hastalığın tedavisinde kullanılan bir renk olmuştur. Türkiye’nin Akdeniz sahillerinin renginden esinlenilmiş, Fransızca Türk kelimesinin söylenişinden türemiştir. Bütünsel tıp döneminde hastaları sakinleştirici ve yatıştırıcı etkisi nedeniyle özellikle panik atak veya maniye eğilimli hastaların tedavisinde kullanılmıştır. Bu sebeple psikiyatri hastanelerinde hastane kıyafetleri ve duvarlarda da kullanılmaktadır.

 
Uz. Dr. Gizem Zorlu Görgülügil